Decydując się na psychoterapię stajemy przed kolejnymi ważnymi pytaniami, między którymi mogą znaleźć się te o jej formę, podejście terapeutyczne, czas trwania, czy osobiste cechy terapeuty. Jak wypada więc porównanie psychoterapii indywidualnej i grupowej?*
Psychoterapia indywidualna
Dla kogo?
dzieci, młodzież, dorośli;
osoby doświadczające trudności emocjonalnych, poznawczych, w bliskich relacjach, w funkcjonowaniu społecznym, w kryzysie, z trudnością w adaptacji, osoby doświadczające długotrwałego stresu, osamotnione,
rzadko terapeuta ściśle ogranicza zakres problemów nad którymi może pracować z klientem (czasem rekomenduje konsultację lub terapię u innego specjalisty np. terapeuty uzależnień lub seksuologa).
Cel:
zmiana w kierunku lepszej adaptacji, poszukiwanie i znajdowanie adekwatnych rozwiązań.
Liczba uczestników:
jedna osoba plus jeden terapeuta.
Co się dzieje w procesie?
poprzez relację i szczerą rozmowę nawiązanie jest kontakt ze swoimi myślami i uczuciami,
pogłębienie samoświadomości,
pogłębienie samoakceptacji,
dotarcie do istoty i zrozumienie swoich problemów,
praca nad przeszłymi zdarzeniami,
skupianie się na subiektywnym doświadczaniu relacji,
uwaga zogniskowana jest wokół jednej osoby.
Organizacja procesu psychoterapii:
od jednego do kilku spotkań w tygodniu,
czas trwania terapii: od kilkunastu spotkań do kilku lat,
czas trwania pojedynczego spotkania 45-60 min,
bardziej elastyczne terminy spotkań,
dość elastyczny wybór związany z tematyką, terminami, czy osobą terapeuty,
koszt pojedynczego spotkania często wyższy niż w przypadku grupy.
Korzyści:
usunięcie lub zmniejszenie objawów,
przywrócenie zdolności do pracy,
poprawa jakości życia,
akceptowanie swoich emocji,
lepszy kontakt ze sobą i światem,
odczuwanie nadziei,
umiejętność cieszenia się życiem,
lepsza adaptacja i możliwość realizacji celów,
poszerzenie samoświadomości.
Psychoterapia grupowa
Dla kogo?
zazwyczaj dorośli, czasem młodzież,
szczególnie osoby z trudnościami w interakcjach i relacjach społecznych; ponadto osoby doświadczające trudności emocjonalnych, poznawczych, w kryzysie, z trudnością w adaptacji, osoby doświadczające długotrwałego stresu, osamotnione,
grupa może być złożona z osób w różnym wieku i z różnymi problemami, może być także dobrana pod względem wieku, płci, doświadczeń, czy głównego problemu (np. grupy dla ojców, grupy dla osób młodych wchodzących w dorosłość).
Cel:
budowanie i rozwój zdolności wewnątrzpsychicznych i interpersonalnych w oparciu o relacje z innymi ludźmi.
Liczba uczestników:
6-16 osób plus terapeuta lub terapeuci
Co się dzieje w procesie?
rozpoznanie swoich problemów na tle problemów innych osób,
praca nad przeszłymi zdarzeniami i relacjami,
możliwość skupienia się na teraźniejszości,
powiązanie własnej sytuacji z bieżącymi wydarzeniami i sposobem kształtowania kontaktu z innymi,
wyrażanie siebie i doświadczanie swojej odrębności przy innych, różnych osobach,
wymiana doświadczeń,
wspólne szukanie rozwiązań,
doświadczanie konfliktów interpersonalnych i konstruktywnego radzenia sobie z nimi,
doświadczanie wsparcia z różnych źródeł.
Organizacja procesu psychoterapii:
od jednego spotkania w miesiącu do kliku spotkań w tygodniu,
od kilkunastu spotkań do kilku lat,
czas trwania pojedynczego spotkania 90-180 minut i dłużej (w przypadku intensywnych grup krótkoterminowych),
ustalone, najczęściej niezależne od obecności poszczególnych osób terminy spotkań,
bardziej ograniczony wybór, co do głównej tematyki spotkań, terminów, psychoterapeutów,
często niższy koszt spotkania.
Korzyści:
usunięcie lub złagodzenie objawów,
możliwość otrzymania informacji zwrotnej o sobie, poszerzenie samoświadomości,
doświadczanie trudności w relacjach i budowanie umiejętności radzenia sobie z nimi,
możliwość przyjrzenia się sobie w interakcjach i poprawa funkcjonowania interpersonalnego,
zwiększenie autonomii, poprawa funkcjonowania w grupie .
Wybór najlepszej formy psychoterapii
Wybór pomiędzy różnymi formami terapeutycznymi zależy między innymi od preferencji i możliwości osoby, która z niego korzysta. Czasem psychoterapia indywidualna łączona jest z grupową. Jest to typowa praktyka np. w przypadku terapii uzależnień, czy w oddziałach dziennych psychiatrycznych. Zdarza się również, że podczas korzystania z jednej formy terapeutycznej, pojawia się potrzeba dodatkowej formy pomocy lub klient wraz z terapeutą uzgodnią zmianę formy psychoterapeutyczej. Często w terapii grupowej praca bardziej skupia się na aspekcie relacji i interakcji międzyludzkich, a jej wielką wartością jest ich liczba, różnorodność, a także efekt synergii (czyli współdziałania wielu różnych czynników, którego efekt przekracza sumę oddzielnych działań). Często psychoterapia grupowa jest tańsza, pojedyncze sesje trwają dłużej, jednak w jej przypadku jej organizacja nie jest dostosowywana do możliwości pojedynczego uczestnika. W psychoterapii indywidualnej często możliwa jest większa elastyczność i dostosowanie do potrzeb i różnych aspektów funkcjonowania klienta.
*Powyższe zestawienie obejmuje typową ofertę psychoterapeutyczną.
Źródło: Psychoterapia Vademecum, Polska Rada Psychoterapii 2018