Decydując się na psychoterapię stajemy przed kolejnymi ważnymi pytaniami, między którymi mogą znaleźć się te o jej formę, podejście terapeutyczne, czas trwania, czy osobiste cechy terapeuty. Jak wypada więc porównanie psychoterapii indywidualnej i grupowej?*

Psychoterapia indywidualna

Dla kogo?

• dzieci, młodzież, dorośli;

• osoby doświadczające trudności emocjonalnych, poznawczych, w bliskich relacjach, w funkcjonowaniu społecznym, w kryzysie, z trudnością w adaptacji, osoby doświadczające długotrwałego stresu, osamotnione,

• rzadko terapeuta ściśle ogranicza zakres problemów nad którymi może pracować z klientem (czasem rekomenduje konsultację lub terapię u innego specjalisty np. terapeuty uzależnień lub seksuologa).

Cel:

• zmiana w kierunku lepszej adaptacji, poszukiwanie i znajdowanie adekwatnych rozwiązań.

Liczba uczestników:

• jedna osoba plus jeden terapeuta.

Co się dzieje w procesie?

• poprzez relację i szczerą rozmowę nawiązanie jest kontakt ze swoimi myślami i uczuciami,

• pogłębienie samoświadomości,

• pogłębienie samoakceptacji,

• dotarcie do istoty i zrozumienie swoich problemów,

• praca nad przeszłymi zdarzeniami,

• skupianie się na subiektywnym doświadczaniu relacji,

• uwaga zogniskowana jest wokół jednej osoby.

Organizacja procesu psychoterapii:

• od jednego do kilku spotkań w tygodniu,

• czas trwania terapii: od kilkunastu spotkań do kilku lat,

• czas trwania pojedynczego spotkania 45-60 min,

• bardziej elastyczne terminy spotkań,

• dość elastyczny wybór związany z tematyką, terminami, czy osobą terapeuty,

• koszt pojedynczego spotkania często wyższy niż w przypadku grupy.

Korzyści:

• usunięcie lub zmniejszenie objawów,

• przywrócenie zdolności do pracy,

• poprawa jakości życia,

• akceptowanie swoich emocji,

• lepszy kontakt ze sobą i światem,

• odczuwanie nadziei,

• umiejętność cieszenia się życiem,

• lepsza adaptacja i możliwość realizacji celów,

• poszerzenie samoświadomości.

Psychoterapia grupowa

Dla kogo?

• zazwyczaj dorośli, czasem młodzież,

• szczególnie osoby z trudnościami w interakcjach i relacjach społecznych; ponadto osoby doświadczające trudności emocjonalnych, poznawczych, w kryzysie, z trudnością w adaptacji, osoby doświadczające długotrwałego stresu, osamotnione,

• grupa może być złożona z osób w różnym wieku i z różnymi problemami, może być także dobrana pod względem wieku, płci, doświadczeń, czy głównego problemu (np. grupy dla ojców, grupy dla osób młodych wchodzących w dorosłość).

Cel:

• budowanie i rozwój zdolności wewnątrzpsychicznych i interpersonalnych w oparciu o relacje z innymi ludźmi.

Liczba uczestników:

• 6-16 osób plus terapeuta lub terapeuci

Co się dzieje w procesie?

• rozpoznanie swoich problemów na tle problemów innych osób,

• praca nad przeszłymi zdarzeniami i relacjami,

• możliwość skupienia się na teraźniejszości,

• powiązanie własnej sytuacji z bieżącymi wydarzeniami i sposobem kształtowania kontaktu z innymi,

• wyrażanie siebie i doświadczanie swojej odrębności przy innych, różnych osobach,

• wymiana doświadczeń,

• wspólne szukanie rozwiązań,

• doświadczanie konfliktów interpersonalnych i konstruktywnego radzenia sobie z nimi,

• doświadczanie wsparcia z różnych źródeł.

Organizacja procesu psychoterapii:

• od jednego spotkania w miesiącu do kliku spotkań w tygodniu,

• od kilkunastu spotkań do kilku lat,

• czas trwania pojedynczego spotkania 90-180 minut i dłużej (w przypadku intensywnych grup krótkoterminowych),

• ustalone, najczęściej niezależne od obecności poszczególnych osób terminy spotkań,

• bardziej ograniczony wybór, co do głównej tematyki spotkań, terminów, psychoterapeutów,

• często niższy koszt spotkania.

Korzyści:

• usunięcie lub złagodzenie objawów,

• możliwość otrzymania informacji zwrotnej o sobie, poszerzenie samoświadomości,

• doświadczanie trudności w relacjach i budowanie umiejętności radzenia sobie z nimi,

• możliwość przyjrzenia się sobie w interakcjach i poprawa funkcjonowania interpersonalnego,

• zwiększenie autonomii, poprawa funkcjonowania w grupie .

Wybór najlepszej formy psychoterapii

Wybór pomiędzy różnymi formami terapeutycznymi zależy między innymi od preferencji i możliwości osoby, która z niego korzysta. Czasem psychoterapia indywidualna łączona jest z grupową. Jest to typowa praktyka np. w przypadku terapii uzależnień, czy w oddziałach dziennych psychiatrycznych. Zdarza się również, że podczas korzystania z jednej formy terapeutycznej, pojawia się potrzeba dodatkowej formy pomocy lub klient wraz z terapeutą uzgodnią zmianę formy psychoterapeutyczej. Często w terapii grupowej praca bardziej skupia się na aspekcie relacji i interakcji międzyludzkich, a jej wielką wartością jest ich liczba, różnorodność, a także efekt synergii (czyli współdziałania wielu różnych czynników, którego efekt przekracza sumę oddzielnych działań). Często psychoterapia grupowa jest tańsza, pojedyncze sesje trwają dłużej, jednak w jej przypadku jej organizacja nie jest dostosowywana do możliwości pojedynczego uczestnika. W psychoterapii indywidualnej często możliwa jest większa elastyczność i dostosowanie do potrzeb i różnych aspektów funkcjonowania klienta. 

*Powyższe zestawienie obejmuje typową ofertę psychoterapeutyczną.

Źródło: Psychoterapia Vademecum, Polska Rada Psychoterapii 2018